Als bestuurder ben je in principe niet aansprakelijk voor schulden van de rechtspersoon (bv, nv, stichting of vereniging) waarvan je bestuurder bent. Maar maak je het als bestuurder te bont, dan kun je onder omstandigheden persoonlijk aansprakelijk worden gesteld. Bijvoorbeeld door de curator, een schuldeiser of de Belastingdienst.
Graag nemen we je mee in een serie van vier blogs met praktische adviezen voor bestuurders om persoonlijke aansprakelijkheid te voorkomen. Vandaag deel 2: “aansprakelijkheid tegenover schuldeisers”.
Aansprakelijkheid bestuurder tegenover schuldeisers
Aansprakelijkheid tegenover schuldeisers is pas aan de orde als de bestuurder een persoonlijk en voldoende ernstig verwijt kan worden gemaakt. Dat zal niet snel het geval zijn. Een bestuurder moet beslissingen nemen en die kunnen soms ongelukkig uitpakken. Dat maakt het handelen van de bestuurder nog niet onrechtmatig.
Meer informatie over de aansprakelijkheid van een bestuurder tegenover schuldeisers vind je terug in onze kennisbank.
Voorbeelden aansprakelijkheid
Maar wanneer wordt een bestuurder dan wel persoonlijk afgerekend op zijn handelen? Uit de rechtspraak zijn verschillende voorbeelden te halen.
Een bestuurder zit in de gevarenzone wanneer hij namens de rechtspersoon nieuwe verplichtingen aangaat, terwijl dat gelet op de financiële toestand van de onderneming onverantwoord was. Als de schuldeiser vervolgens onbetaald blijft, kan hij proberen om de bestuurder persoonlijk aan te spreken.
Een bestuurder die in het zicht van het faillissement wel zijn eigen managementfee betaalt, maar andere schuldeisers onbetaald laat, moet zich eveneens zorgen gaan maken. Datzelfde geldt voor een bestuurder die de rechtspersoon “leeg trekt”, waardoor de schuldeisers met lege handen achter blijven. Het gaat in deze gevallen niet meer om ongelukkige beslissingen van een bestuurder, maar om handelingen ten aanzien waarvan de bestuurder een persoonlijk en ernstig verwijt kan worden gemaakt.
Wat als de bestuurder zelf ook een rechtspersoon is?
In veel gevallen is de bestuurder geen natuurlijk persoon, maar een rechtspersoon zoals een bv. De uiteindelijk handelende natuurlijke persoon is dan vaak weer bestuurder van deze rechtspersoon-bestuurder. Er wordt als het ware een vennootschap tussen geschoven. Maar kan in zo’n situatie de natuurlijke persoon wel persoonlijk aansprakelijk worden gehouden? Het antwoord is: ja. Als de rechtspersoon-bestuurder aansprakelijk is, dan is de bestuurder daarvan ook aansprakelijk. Een bestuurder kan zich in principe dus niet verstoppen achter een rechtspersoon-bestuurder.
Tips voor bestuurders
Om te voorkomen dat je als bestuurder in deze situatie terechtkomt, geven wij je graag een paar concrete adviezen:
- Ga geen nieuwe verplichtingen meer aan wanneer je weet dat de rechtspersoon deze niet zal kunnen nakomen.
- Doe in het zicht van het faillissement geen selectieve betalingen, bijvoorbeeld managementfees aan de moedervennootschap terwijl andere schuldeisers onbetaald blijven.
- Frustreer geen betaling door bijvoorbeeld een specifieke schuldeiser bewust niet te betalen (betalingsonwil).
- Frustreer geen verhaalsmogelijkheden van schuldeisers door vermogen aan de rechtspersoon te onttrekken.
- Span je ervoor in om de financiële positie van de rechtspersoon indien mogelijk te verbeteren, bijvoorbeeld door openstaande debiteuren te innen.
- Aandeelhouder moet financieel soms bijspringen - 01/03/2023
- Welke afspraken moet je maken bij uittreding vof? - 15/03/2022
- Bestuurders met meerdere petten: opletten! - 16/06/2021