Op grond van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) in de Successiewet geldt onder voorwaarden een vrijstelling voor de schenking en vererving van aanmerkelijk belangaandelen. De BOR is alleen bedoeld om reële bedrijfsopvolgingen te faciliteren. In dit verband geldt een bezits- en voortzettingseis.

Bezitseis

De bezitseis houdt in dat de erflater de aandelen minimaal 1 jaar voorafgaand aan het overlijden in bezit heeft gehad en dat de onderliggende vennootschappen in deze periode een materiële onderneming hebben gedreven. Dit om te voorkomen dat een erflater in het zicht van overlijden ondernemingsvermogen aankoopt, waarop de BOR kan worden toegepast. Voor schenking geldt een periode van 5 jaar.

In de praktijk is discussie over de vraag of er een afzonderlijke bezitseis geldt voor activa die tot het ondernemingsvermogen behoren, bijvoorbeeld onroerend goed. Hetzelfde geldt voor de verkrijging van aandelen in een nieuwe dochtervennootschap, die tot het concern gaat behoren. Hierbij is van belang of sprake is van de uitbreiding van een onderneming of een zelfstandig onderdeel daarvan.

In een aantal specifieke situaties wordt geacht aan de bezitseis te zijn voldaan, hoewel dit formeel niet het geval is. Dit speelt bijvoorbeeld bij een geruisloze inbreng van een onderneming in een B.V., fusies en splitsingen, waarbij onder voorwaarden de afzonderlijke bezitsperioden samengeteld mogen worden.

Voortzettingseis

De voortzettingseis houdt in dat de verkrijgers de aandelen gedurende 5 jaren niet mogen vervreemden. Ook dient de onderneming in deze periode te worden voortgezet, al dan niet met behulp van derden. Hierbij geldt het stakingsbegrip in de inkomstenbelasting.

Staking van een onderneming is aan de orde bij liquidatie of verkoop van de gehele onderneming. Van gedeeltelijk staken is sprake bij de overdracht van een zelfstandig deel, bijvoorbeeld een filiaal dat als zelfstandige onderneming kan worden aangemerkt. Bij verkoop van een los vermogensbestanddeel (bijvoorbeeld onroerend goed) is in beginsel geen sprake van staking, zolang dit vermogensbestanddeel niet als afzonderlijke onderneming kwalificeert.

Bij schending van de voortzettingseis wordt de voorwaardelijk vrijgestelde belasting alsnog (naar rato) ingevorderd. Net zoals bij de bezitseis gelden verschillende versoepelingen voor bijvoorbeeld fusies en splitsingen binnen de voortzettingsperiode. Deze kunnen onder voorwaarden plaatsvinden zonder dat de verleende faciliteit verloren gaat.