De eigen woning valt voor toepassing van de Wet IB 2001 in box 1 (belastbaar inkomen uit werk en woning).
Begrip eigen woning
Het betreft een woning die de belastingplichtige of personen die tot zijn huishouden behoren anders dan tijdelijk als hoofdverblijf ter beschikking staat op grond van (economische) eigendom of een krachtens erfrecht verkregen recht van vruchtgebruik of recht van (gebruik en) bewoning. Tot de eigen woning behoren ook aanhorigheden, zoals een garage, zwembad of tuin, mits deze daarbij in gebruik én daaraan dienstbaar zijn.
Uitzonderingen en versoepelingen eigen woning
Uitgangspunt is dat een belastingplichtige samen met zijn partner slechts 1 eigen woning kan hebben, maar er gelden (tijdelijke) uitzonderingen en versoepelingen. Er is (mede) sprake van een eigen woning indien:
⁃ een woning leegstaat en voor verkoop bestemd is (gedurende het kalenderjaar waarin de woning wordt verlaten en de daaropvolgende 3 jaren);
⁃ een leegstaande woning of een woning in aanbouw bestemd is om in het kalenderjaar of de daaropvolgende 3 jaren als hoofdverblijf te gaan dienen;
⁃ een woning wordt verlaten maar als hoofdverblijf ter beschikking blijft staan aan de ex-partner (gedurende 2 jaar);
⁃ de belastingplichtige is opgenomen in een verpleeg- of verzorgingshuis (gedurende 2 jaar);
⁃ een woning minstens een jaar als hoofdverblijf heeft gediend en deze daarna tijdelijk als hoofdverblijf ter beschikking staat, mits de woning niet aan anderen ter beschikking is gesteld en geen sprake is van een andere eigen woning.
Na afloop van de bovenstaande termijnen valt de woning in box 3.
Eigenwoningforfait en Hillen-aftrek
De voordelen uit de eigen woning worden forfaitair vastgesteld op basis van de WOZ-waarde.
| |||||||||||||||||||||
De renten en kosten van een eigenwoningschuld zijn aftrekbaar van de voordelen uit eigen woning. Indien de aftrekbare rente minder is dan het eigenwoningforfait wordt het saldo geneutraliseerd door de aftrek geen of geringe eigenwoningschuld (ook wel Hillen-aftrek genoemd). De Hillen-aftrek wordt vanaf 2019 afgebouwd in 30 jaar (3,33% per jaar).
Voorbeeld (cijfers 2019)
WOZ-waarde € 850.000
Eigenwoningschuld nihil
Eigenwoningforfait € 5.525
Bijtelling (1/30e) € 184
Belastingheffing (51,75%) € 95