Intentieverklaring

Wat is een intentieverklaring?

Een intentieverklaring (of: letter of intent) is een document waarin partijen die in onderhandeling zijn over een bedrijfsovername de resultaten van hun besprekingen en de uitgangspunten voor verdere onderhandelingen vastleggen.

Waarom een intentieverklaring?

Het doel van een intentieverklaring is het vastleggen van tussentijdse resultaten en het stroomlijnen van het verdere onderhandelingsproces. Dat maakt een letter of intent, kortweg: LOI, een belangrijke stap in een overname. Wie geen intentieverklaring opstelt, loopt in de praktijk aan tegen de volgende problemen:

Door het ontbreken van een goede tijdplanning voor het vervolg van de onderhandelingen verliezen partijen de controle over het proces. Vertraging, maar vooral ook frustratie en wederzijds onbegrip zijn het gevolg. Het zal duidelijk zijn dat dit fataal is voor het overnameproces.
Onnodige herhaling van zetten. Doordat (tussen)resultaten niet zijn vastgelegd, ontstaat er onduidelijkheid over en moet er weer opnieuw over worden gesproken.
Geen duidelijkheid over de onderlinge verhouding: wat als één van de partijen afhaakt? Of wat als de resultaten van het onderzoek (due diligence) tegenvallen?
Onaangename verrassingen, zoals het feit dat de verkoper opeens met een andere koper in gesprek gaat, omdat geen exclusiviteit is afgesproken in een intentieverklaring.

Wat staat er in een intentieverklaring? Inhoud letter of intent

De inhoud van een intentieverklaring varieert. Het kan gaan om 1 a4’tje waarop partijen slechts overeenkomen verder te onderhandelen. Meestal is een intentieverklaring wel wat uitgebreider. Soms lijkt het – en is het qua gevolg al – wel een koopovereenkomst. Hoewel de inhoud dus verschillend is, komen de volgende onderwerpen vaak aan bod in een intentieverklaring:

Koopprijs: Heel vaak hebben partijen bij het ondertekenen van een intentieverklaring al overeenstemming bereikt over een ‘potlood’-koopprijs. Vaak bevat een loi bijvoorbeeld de bepaling dat een negatieve uitkomst van het due diligence onderzoek leidt tot heronderhandeling van de koopprijs.
Type transactie: Gaat het om een aandelentransactie of een activa/passiva transactie? En wat wordt er precies verkocht (hoeveel procent van de aandelen of welke activa).
Voorwaarden: Heel belangrijk onderdeel van een intentieverklaring zijn de (opschortende of ontbindende) voorwaarden. De overname wordt afhankelijk gemaakt van bijvoorbeeld:
- Positieve uitkomst van het due diligence onderzoek;
- De koper kan financiering vinden;
- De koper en verkopen krijgen de benodigde goedkeuring, bijvoorbeeld van aandeelhouders, raad van commissarissen, ondernemingsraad.
Tijdspad: Wat is het tijdpad voor het due diligenceonderzoek, verdere onderhandelingen en de uiteindelijke overname?
Exclusiviteit: De verkoper gunt koper exclusiviteit door niet op hetzelfde moment ook met andere partijen te praten. Dit voorkomt dat de koper voor niets geld en energie in een overname investeert.
Garanties: Partijen leggen vast op welke gebieden de verkoper in de koopovereenkomst garanties gaat verstrekken aan koper. Het kan ook voorkomen dat partijen al in de intentieovereenkomst zelf bepaalde garanties opnemen.
Overeenkomsten: Partijen maken een afspraak over welke transactiedocumentatie tussen hen wordt opgesteld, en soms ook over wat hierin moet worden opgenomen. Het gaat bijvoorbeeld om een koopovereenkomst en een aandeelhoudersovereenkomst.
Afspraken over periode tot einde onderhandelingen: Het komt regelmatig voor dat partijen afspraken maken over bijvoorbeeld het niet uitkeren van winst en een verplichting om te zorgen dat de bedrijfsvoering gewoon doorloopt in de periode tot de overname. Dit om te voorkomen dat het bedrijf minder waard wordt.
Due diligence onderzoek: Eén van de belangrijkste en meest voorkomende artikelen in een letter of intent is een bepaling over het due diligence onderzoek. De koper krijgt het recht om boekenonderzoek te doen bij het over te nemen bedrijf. De intentieverklaring bevat een bepaling waarin onder meer de voorwaarden, uitgebreidheid en vooral ook het tijdspad van het onderzoek zijn opgenomen. Daarnaast komt vaak een bepaling voor over de situatie als bij het onderzoek onaangename verrassingen tevoorschijn komen.
Geheimhouding: Zoals uit het voorgaande al wel blijkt wisselen partijen tijdens onderhandelingen over en onderzoek naar een bedrijfsovername heel erg veel vertrouwelijke informatie uit. Het spreekt voor zich dat het niet in het belang van (voornamelijk) de verkoper is als al deze informatie op straat komt te liggen. Daarom bevat een intentie verklaring vrijwel altijd een geheimhoudingsbeding.

Nadeel van een intentieverklaring: pas op voor ongewenste gevolgen!

Het nadeel van een intentieverklaring is dat deze verklaring ongewenste gevolgen kan hebben. Let wel: dit hoeft geen nadeel te zijn als een intentieverklaring zorgvuldig wordt opgesteld. In de praktijk lopen we er echter vaak tegenaan dat ondernemers zo’n verklaring tekenen en daarmee onbewust zichzelf binden. Intentieverklaring klinkt ‘onschuldig’, maar een dergelijke verklaring kan al snel een bindende overeenkomst zijn. Het opstellen van een intentieverklaring luistert dus nauw. Ons advies is dan ook: teken nooit een intentieverklaring, zonder vooraf advies te hebben ingewonnen. Realiseer je daarbij dat kopers en verkopers (ook al bij een intentieverklaring) op veel punten een tegenovergesteld belang hebben.

Intentieverklaring bindend?

Ben ik door een intentieverklaring gebonden aan de koop/verkoop? Dat is een veel gestelde vraag als het gaat om intentieverklaringen. Het antwoord op de vraag is afhankelijk van de overeenkomst. Wel is het zo dat een intentieverklaring al snel een bindend karakter heeft! Op het moment dat er overeenstemming bestaat over het aantal te leveren aandelen, de prijs en het leveringstijdstip is er al sprake van overeenstemming. Wat kunt u nu doen om een letter of intent bindend te laten zijn of juist niet? Let op het volgende:

Opschortende voorwaarden: Het is logisch dat een intentieverklaring het aantal over te nemen aandelen en de prijs en leveringsdatum bevat. Dat is in principe dan ook bindend. Opschortende voorwaarden bieden de mogelijkheid om alsnog onder de overeenkomst uit te kunnen. Denk aan opschortende voorwaarden zoals de eerder genoemde positieve uitkomst van het onderzoek, verkrijgen van goedkeuringen en verstrekking van financiering.
Formulering: Formuleer de bedoelingen van partijen in de overeenkomst. Dat begint al bij de overwegingen (ook wel: ‘considerans’) aan het begin van de overeenkomst. Maar ook daarna is het een heel verschil of de overeenkomst bevat: ‘koper koopt van koper (…)’ of ‘koper heeft de intentie om (…)’.

Tips intentieverklaring

Tot slot geven we graag een aantal tips om te komen tot een letter of intent die uw belangen zo goed mogelijk beschermd.

Denk vooraf na over de vraag wat u op dit moment wilt realiseren.
Weet wat vanuit uw positie belangrijk is voor de inhoud van de overeenkomst. Het is belangrijk om te beseffen dat een koper en een verkoper tegenovergestelde belangen hebben.
Besef dat het al bij de intentieovereenkomst (en daarvoor) menens is. Hier gaat het in de praktijk vaak mis. Ondernemers denken dat de intentieovereenkomst nog maar een ‘intentie’ is en tekenen dus zomaar wat. Vervolgens zitten ze vast aan een overname zonder de juiste afspraken.
Ga niet zelf aan de slag met een model. Op internet zijn veel voorbeelden van intentieverklaringen te vinden. En wellicht heeft de andere partij ook nog wel wat liggen van een eerdere transactie. Op basis daarvan kunt u zelf wel wat maken. Doe het niet! Het opstellen van een intentieverklaring is maatwerk en een onjuiste formulering kan verstrekkende gevolgen hebben.
Maak duidelijke afspraken over het vervolg bijvoorbeeld ten aanzien van het verdere tijdspad van de overname.

Advies nodig over een intentieverklaring? Neem gerust vrijblijvend contact met ons op.